C प्रोग्रामिङ शुरुआती मार्गदर्शिका: “Hello World” सिक्नुहोस् र आफ्नो वातावरण सेटअप गर्नुहोस्

1. C भाषा शुरुआतीको रूपमा “Hello World” किन सिक्ने

C एक आधारभूत प्रोग्रामिङ भाषा हो जसले एम्बेडेड सिस्टम र सफ्टवेयर विकासको मेरुदण्डको रूपमा काम गर्छ। त्यसैले, प्रोग्रामिङ पहिलो पटक सिक्दा, सामान्यतया तपाईंले “Hello World” नामको सरल प्रोग्राम बनाइ सुरु गर्नुहुन्छ। यो प्रोग्राम C को मूल सिन्ट्याक्स र C प्रोग्राम कसरी चलाउने भन्ने बुझ्नको पहिलो कदम हो। यस लेखमा, हामी “Hello World” मार्फत C को आधारभूत कुराहरू कसरी बुझ्ने भन्ने व्याख्या गर्नेछौं र कोड लेख्ने तथा चलाउने प्रक्रिया मार्फत तपाईंलाई मार्गदर्शन गर्नेछौं।

2. विकास वातावरण सेटअप गर्ने

प्रोग्रामिङ सुरु गर्नु अघि, तपाईंले आफ्नो विकास वातावरण सेटअप गर्नुपर्छ। यहाँ हामी दुई सामान्य वातावरण: “GCC” र “Visual Studio” कसरी सेटअप गर्ने भन्ने बारेमा चर्चा गर्नेछौं।

2.1 GCC सँग सेटअप गर्ने

GCC (GNU Compiler Collection) एक खुला स्रोतको कम्पाइलर हो जुन Linux र macOS मा व्यापक रूपमा प्रयोग हुन्छ। तलका चरणहरू पालना गरेर GCC सजिलै इन्स्टल गर्न र C प्रोग्राम चलाउनको लागि वातावरण तयार गर्न सक्नुहुन्छ।

  • Linux/macOS मा इन्स्टलेशन :
  1. टर्मिनल खोल्नुहोस् र निम्न कमाण्ड टाइप गर्नुहोस्: sudo apt install gcc # For Linux xcode-select --install # For macOS
  2. इन्स्टल भएपछि, gcc --version चलाएर GCC जाँच गर्नुहोस्।

2.2 Visual Studio सँग सेटअप गर्ने

Visual Studio Windows मा C प्रयोग गर्ने विकास वातावरण हो। तलका चरणहरू पालना गरेर यसलाई सेटअप गर्न सक्नुहुन्छ।

  • Windows मा इन्स्टलेशन :
  1. माइक्रोसफ्टको आधिकारिक वेबसाइटबाट Visual Studio डाउनलोड गरी इन्स्टल गर्नुहोस्।
  2. इन्स्टलेशनको क्रममा “Desktop development with C++” चयन गर्नुहोस् ताकि C भाषा प्रोजेक्टहरू बनाउन सकियोस्।
  3. Visual Studio मा नयाँ प्रोजेक्ट बनाउनुहोस्, कोड लेख्नुहोस्, र चलाउनुहोस्।

3. “Hello World” प्रोग्राम कोडको व्याख्या

अब, “Hello World” प्रोग्राम बनाऔं र यसको कोडलाई विस्तृत रूपमा व्याख्या गरौं। तल C मा “Hello World” को आधारभूत कोड दिइएको छ।

#include <stdio.h>

int main() {
    printf("Hello, World!n");
    return 0;
}

3.1 #include <stdio.h> को भूमिका

#include तपाईँको प्रोग्राममा बाह्य लाइब्रेरीहरू समावेश गर्न प्रयोग हुने निर्देश हो। stdio.h मानक इनपुट/आउटपुट फङ्क्शनहरू प्रदान गर्छ, जसले printf() प्रयोग गर्न सकिन्छ। यस बिना, स्क्रिनमा पाठ देखाउन सकिँदैन।

3.2 int main() को अर्थ

C मा, प्रत्येक प्रोग्राम main() फङ्क्शनबाट सुरु हुन्छ। int रिटर्न प्रकार हो, र 0 फिर्ता गर्दा प्रोग्राम सफलतापूर्वक समाप्त भएको जनाउँछ।

3.3 printf("Hello, World!n") को व्याख्या

printf() फङ्क्शन निर्दिष्ट स्ट्रिङ कन्सोलमा देखाउँछ। यहाँ, यसले “Hello, World!” प्रिन्ट गर्छ र n नयाँ लाइन थप्छ।

3.4 return 0 को भूमिका

return फङ्क्शन समाप्त गर्छ र मानलाई कलरलाई फिर्ता पठाउँछ। main() मा, return 0 सामान्य हो र सामान्य प्रोग्राम समाप्ति जनाउँछ।

4. कसरी कम्पाइल र चलाउने

C प्रोग्राम चलाउन, यसको स्रोत कोड कम्पाइल गर्नुपर्छ। तल GCC र Visual Studio का कम्पाइल विधिहरू दिइएका छन्।

4.1 GCC सँग कम्पाइल गर्ने

Linux वा macOS मा, तपाईंको C प्रोग्राम यसरी कम्पाइल गर्नुहोस्:

  1. कोडलाई फाइलमा बचत गर्नुहोस् (जस्तै, hello.c )।
  2. कम्पाइल गर्न निम्न कमाण्ड चलाउनुहोस्: gcc -o hello hello.c ./hello। यसले प्रोग्राम कम्पाइल गर्छ र ./hello प्रयोग गरेर चलाउँछ।

4.2 Visual Studio सँग कम्पाइल गर्ने

Visual Studio मा, तपाईंको प्रोग्राम यसरी कम्पाइल गर्नुहोस्:

  1. प्रोजेक्ट बनाउनुहोस् र कोड लेख्नुहोस्।
  2. “Build” → “Build Solution” क्लिक गरेर कम्पाइल गर्नुहोस्।
  3. “Debug” → “Start Debugging” क्लिक गरेर प्रोग्राम चलाउनुहोस्।

5. सामान्य त्रुटिहरू र समस्या समाधान

प्रोग्राम बनाउँदा तपाईंलाई त्रुटिहरू भेट्न सक्छन्। यहाँ सामान्य शुरुआती गल्तीहरू र तिनीहरूलाई कसरी समाधान गर्ने बताइन्छ।

5.1 सेमिकोलन नहुनु

C मा, स्टेटमेन्टको अन्त्यमा सेमिकोलन ; नछोड्दा त्रुटि आउँछ। उदाहरणका लागि, printf() स्टेटमेन्टपछि सेमिकोलन बिर्सिएमा:

  • त्रुटि सन्देश : error: expected ';' before '}' token
  • समाधान : printf("Hello, World!n") पछि ; थप्नुहोस्।

5.2 फङ्क्शन वा भेरिएबल नाममा टाइपो

फङ्क्शन वा भेरिएबल नामहरू गलत लेख्नु अर्को सामान्य गल्ती हो। उदाहरणका लागि, printf को सट्टा prontf लेख्दा त्रुटि आउँछ।

  • त्रुटि सन्देश : error: 'prontf' undeclared (first use in this function)
  • समाधान : कार्यको नामको वर्तनी सुधार्नुहोस्।

5.3 संकलन त्रुटिहरू

संकलनको क्रममा विभिन्न त्रुटिहरू देखिन सक्छन्। त्रुटि सन्देशलाई ध्यानपूर्वक पढ्नुहोस् र समस्यालाई समाधान गर्न हाइलाइट गरिएको भागलाई सुधार्नुहोस्।

6. व्यावहारिक उदाहरणहरू

यहाँ “Hello World” कार्यक्रमका केही विविधताहरू छन् जसले अधिक जटिल आउटपुट उत्पादन गर्छन्, जसले तपाईंलाई C को आधारभूत कुराहरूको बुझाइलाई गहिरो बनाउन मद्दत गर्छ।

6.1 चलहरू प्रयोग गरेर आउटपुट

यो उदाहरणले चलहरू प्रयोग गरेर गतिशील रूपमा जानकारी कसरी आउटपुट गर्ने देखाउँछ:

#include <stdio.h>

int main() {
    int age = 25;
    printf("I am %d years old.n", age);
    return 0;
}

यहाँ, %d प्रयोग गरेर पूर्णांक चल age देखाइन्छ।

6.2 बहु-रेखा आउटपुट

यो कोडले धेरै लाइनहरू आउटपुट गर्छ:

#include <stdio.h>

int main() {
    printf("Hello, World!n");
    printf("Let's start learning C.n");
    return 0;
}

यहाँ, n प्रयोग गरेर लाइन ब्रेक थपिन्छ जसले सन्देशलाई दुई लाइनमा देखाउँछ।

7. सारांश र आगामी कदमहरू

“Hello World” कार्यक्रम C को मूल संरचना बुझ्नका लागि अत्यावश्यक छ। यस सरल कार्यक्रममार्फत, तपाईंले C कार्यक्रमको प्रवाह र मानक आउटपुट कसरी प्रयोग गर्ने सिक्नुभयो। आगामी चरणको रूपमा, तपाईं अंकगणितीय अपरेसन, सर्तहरू, र लूपजस्ता आधारभूत सुविधाहरू अन्वेषण गरेर अधिक जटिल कार्यक्रमहरू निर्माण गर्न सक्नुहुन्छ।