1. परिचय
C भाषा मा प्रयोग हुने「return 0」 प्रोग्रामको समाप्ति स्थिति दर्शाउने महत्वपूर्ण तत्व हो। प्रोग्रामको समाप्ति बेला「return 0」 प्रयोग गरेर, प्रणाली र अन्य प्रोग्रामहरूलाई सामान्य समाप्ति भएको जानकारी दिन्छ। यस लेखमा、「return 0」 किन आवश्यक छ, यसको मूलभूत भूमिका देखि व्यावहारिक प्रयोगसम्म व्याख्या गरिनेछ। साथै、「return 0」 र अन्य रिटर्न मानहरू बीचको भिन्नताबारे पनि चर्चा गरी, त्रुटि ह्यान्डलिङमा यसको प्रयोग विधि प्रस्तुत गरिनेछ।
2. 「return 0」 के हो?
「return 0」 को मूलभूत अर्थ
C भाषाको main function मा प्रयोग हुने「return 0」 ले कार्यक्रमले सफलतापूर्वक समाप्त भएको जनाउँछ। विशेष गरी, 「return 0」 लेखिएमा, कार्यक्रमले 「त्रुटि नआइ प्रक्रिया पूरा भयो」 भनेर OS र कल गर्ने पक्षलाई स्थिति (status) फिर्ता गर्छ। यो समाप्ति स्थिति, पछि उल्लेखित 「return 1」 जस्ता असामान्य समाप्ति कोडहरूबाट अलग हुन्छ, जसले अन्य कार्यक्रमहरू वा प्रणालीलाई कार्यक्रमको परिणामलाई सही रूपमा पहिचान गर्न सक्षम बनाउँछ।
「return 0」 को रूपमा समाप्ति स्थिति
कार्यक्रम समाप्त हुँदा, प्रणालीलाई「सफलतापूर्वक समाप्त भयो कि भएन」 देखाउने समाप्ति कोड फिर्ता गर्नु सामान्य हो। उदाहरणका लागि, शेल स्क्रिप्ट वा अन्य कार्यक्रमहरूले C भाषाको कार्यक्रम चलाउँदा, यदि यो समाप्ति स्थिति「0」 हो भने, सफल समाप्ति मानिन्छ र त्रुटि प्रक्रिया गर्न आवश्यक छैन भन्ने बुझिन्छ।
3. “return 0” प्रयोग गर्ने कारण
प्रोग्रामको सामान्य समाप्ति देखाउनको लागि “return 0”
“return 0” प्रयोग गरेर, प्रोग्रामले त्रुटि बिना समाप्त भएको देखाउन सकिन्छ। धेरै OS र प्रोग्रामिङ वातावरणहरूमा, समाप्ति कोड “0” हुनु सामान्य समाप्तिको साझा प्रचलन हो। त्रुटिको उपस्थिती निर्धारण गर्ने प्रक्रियामा “return 0” प्रयोग गर्दा, अन्य विकासकर्ताहरूले पनि कोडको उद्देश्य सजिलै बुझ्न सक्छन्।
समाप्ति कोड “0” द्वारा त्रुटि ह्यान्डलिङको एकरूपता
“return 0” ले, प्रोग्रामहरू बीचको त्रुटि ह्यान्डलिङलाई एकरूप बनाउने महत्वपूर्ण भूमिका पनि निर्वाह गर्छ। प्रोग्रामले अन्य अनुप्रयोग वा प्रणालीसँग अन्तरक्रिया गर्दा, यदि यो समाप्ति कोड “0” हो भने त्रुटि नभएको मानिन्छ, जसले त्रुटि प्रक्रिया प्रभावकारी बनाउँछ।
4. 「return 0」 र अन्य रिटर्न मानको भिन्नता
「return 0」 र 「return 1」 को भिन्नता
「return 0」 सामान्य समाप्ति देखाउँछ, जबकि 「return 1」 सामान्यतया असामान्य समाप्ति देखाउँछ। तलको कोड उदाहरणलाई सन्दर्भ गरी, त्रुटि उत्पन्न भएको अवस्थामा र सामान्य समाप्तिको भिन्नता जाँच गर्नुहोस्।
#include <stdio.h>
int main() {
int error_code = 0; // 0 भने सामान्य, 1 भन्दा माथि त्रुटि मानिन्छ
// त्रुटि भएमा
if (error_code != 0) {
printf("त्रुटि भएको छ।\n");
return 1; // असामान्य अन्त्य
}
printf("कार्यक्रम सामान्य रूपमा समाप्त भयो।\n");
return 0; // सामान्य अन्त्य
}बहु समाप्ति कोडको प्रयोगको महत्त्व
प्रोग्रामको आकार बढेपछि, विभिन्न त्रुटिहरूको लागि अलग-अलग समाप्ति कोड सेट गर्नु उपयोगी हुन्छ। उदाहरणका लागि, विभिन्न प्रक्रियामा त्रुटि उत्पन्न भएमा 「return 2」「return 3」 जस्ता अलग समाप्ति कोड तयार गरेर, त्रुटिको प्रकार पहिचान गर्न सजिलो हुन्छ। त्रुटि ह्यान्डलिङबारे थप जान्न चाहनेहरूका लागि ‘सी भाषाको त्रुटि ह्यान्डलिङ’ सम्बन्धी लेख पनि कृपया सन्दर्भ गर्नुहोस्।
5. ‘return 0’ लाई हटाएमा हुने व्यवहार
C भाषा संस्करणहरू र ‘return 0’ को हटाइ
C99 मानक र त्यसपछिका संस्करणहरूमा, ‘return 0’ लाई हटाए पनि कम्पाइलरले स्वचालित रूपमा सफल समाप्ति मान्दछ। तर, पढ्न सजिलो बनाउने विचार गर्दा, स्पष्ट रूपमा ‘return 0’ लेख्न सिफारिस गरिन्छ। स्पष्ट रूपमा लेख्दा, कोडको उद्देश्य स्पष्ट हुन्छ र अन्य विकासकर्ताहरूलाई बुझ्न सजिलो हुन्छ।
‘return 0’ को हटाइले उत्पन्न गर्ने सम्भावित समस्याहरू
‘return 0’ लाई हटाएमा, कोडको व्यवहार वातावरण अनुसार फरक हुन सक्छ। त्यसै गरी, पुराना C कम्पाइलरहरू वा केही विकास वातावरणहरूमा ‘return 0’ लाई हटाएमा त्रुटि आउन सक्छ, त्यसैले विशेष गरी टिम विकासमा ‘return 0’ स्पष्ट रूपमा लेख्न सिफारिस गरिन्छ।
6. return 0 को वास्तविक प्रयोग उदाहरण
return 0 प्रयोग गर्ने आधारभूत कार्यक्रम
#include <stdio.h>
int main() {
printf("Hello, World!
");
return 0;
}यो कार्यक्रमले कन्सोलमा “Hello, World!” देखाउँछ र सफल समाप्ति जनाउने “return 0” फिर्ता गर्दछ। शुरुआतीहरूका लागि नमूना रूपमा पनि सरल र बुझ्न सजिलो उदाहरण हो।
Error handling मा return 0 र return 1 को प्रयोग विभाजन
#include <stdio.h>
int main() {
int error_occurred = 0; // त्रुटि भएको छ कि छैन भन्ने झण्डा
if (error_occurred) {
printf("त्रुटि भएको छ。\n");
return 1; // त्रुटि हुँदा समाप्ति कोड
}
printf("कार्यक्रम सामान्य रूपमा समाप्त भयो。\n");
return 0; // सामान्य समाप्ति कोड
}यो कोडमा, यदि “error_occurred” 0 नभएमा “return 1” ले असफल समाप्ति जनाउँछ, र 0 भएमा “return 0” प्रयोग गरेर सफल समाप्ति जनाउँछ। यसरी, Error handling लाई ध्यानमा राखेर समाप्ति कोडको प्रयोग विभाजन सम्भव हुन्छ।
7. 「return 0」 सम्बन्धी सामान्य गलत धारणाहरू
「return 0」 सधैं हटाउन सकिन्छ भन्ने गलत धारण
「return 0」 C99 मानकपछि हटाउन सकिन्छ, तर अनिवार्य रूपमा हटाउन सिफारिस गरिँदैन। विशेष गरी अन्य विकासकर्ताहरूले पढ्न सजिलो कोड लेख्नु महत्त्वपूर्ण छ वा विभिन्न वातावरणहरूमा कोड चलाउनु परेमा, स्पष्ट रूपमा उल्लेख गर्नु सुरक्षित हुन्छ।
त्रुटि कोड र सामान्य समाप्ति कोडको प्रयोग सम्बन्धी गलत धारण
यदि सामान्य समाप्ति कोड र त्रुटि कोडलाई उचित रूपमा फरक नगरेमा, डिबगिङ वा मर्मतका समयमा समस्या उत्पन्न हुन सजिलो हुन्छ। समाप्ति कोड प्रोग्रामको स्वास्थ्य दर्शाउँछ, त्यसैले परिस्थितिको आधारमा「return 0」 र अन्य समाप्ति कोडहरूलाई फरक प्रयोग गर्ने बिचार महत्त्वपूर्ण छ।
8. सारांश
यो लेखमा, C भाषा मा 「return 0」 को अर्थ र प्रयोग बारे विस्तृत रूपमा व्याख्या गरिएको छ। 「return 0」 प्रोग्रामको सामान्य समाप्ति दर्शाउने आधारभूत तत्व हो, र त्रुटि ह्यान्डलिङमा पनि प्रयोग गरिन्छ। साथै, बहु समाप्ति कोडहरू प्रयोग गरेर त्रुटिको पहिचान सजिलो हुन्छ, र प्रोग्रामको पठनीयता पनि सुधारिन्छ।
